|
zon en aarde |
De afstand tussen de zon en de aarde is gemiddeld 149,5
miljoen km.
Vanwege de
ellipsbaan om de zon, varieert deze afstand van 147
miljoen km
op 3 januari (perihelium) tot 152 miljoen km op 3 juli
(aphelium). |
De diameter
van de zon is 109x die van de aarde.
Het gewicht van de zon is gelijk aan 332.946 planeten aarde. |
De aarde
heeft een gewicht van 5.976.000.000.000.000.000.000.000 kilo.
Elk jaar komt er op aarde enkele miljoenen kilo's ruimtestof terecht. |
|
|
zon
en maan even
groot ?
|
De gemiddelde afstand
tussen de aarde en de maan is
384.000 km.
(dit variėert van 363.000 - 405.000 km) |
Tijdens de
totale zons-
verduistering van 11 aug
1999 (goed zichtbaar in
N-Frankrijk) werd de zon
precies bedekt door de
maan, en waren de
protuberansen rondom de
zon erg goed zichtbaar. |
De gemiddelde afstand
tussen de aarde en de zon is 400x
de afstand tussen aarde en de maan. |
| De diameter van de zon is
400x die van de maan. |
| Hierdoor
lijken de zon en de maan even groot te zijn. |
|
|
ronddraaien aarde
|
Aan de
evenaar draait de aarde
met een snelheid van 1667 km/h om haar as.
In Uithoorn, op 52° Noorderbreedte, is deze snelheid ca. 1050 km/h.
Op de polen is er geen sprake van snelheid; je draait er in 24u in het
rond. |
De aarde draait met een
snelheid van 29,7 km/sec om de zon. Dit is 107.000 km/h.
Een rondje om de zon
betekent voor de aarde het afleggen van een afstand van
bijna een miljard kilometer: 939.886.400 km. |
De snelheid waarmee de aarde om de zon draait is 's zomers iets
langzamer.
Gecombineerd met de langere ellipshelft in de zomer, zijn er meer dagen
nodig om het
zomerse traject af te leggen. |
|
|
ronddraaien maan |
De
maan draait in 27,3 dagen 360° rond de aarde (omlooptijd).
Het draaien van de maan om haar as gebeurt in 27,3 dagen (rotatie).
De rotatie komt precies
overeen met de omlooptijd van de maan.
Hierdoor staat altijd
dezelfde kant van de maan naar de aarde gericht. |
Omdat de
aarde in die periode van 27,3 dagen inmiddels ook wat verder rond de zon
is gedraaid (27°), moet de maan een traject van 360+27=387°
afleggen
om een
volledige cyclus te maken van volle maan tot volle maan.
Derhalve
duurt een maancyclus ± 29,5 dagen. |
|
|
ronddraaien zon |
De
zon draait in ongeveer 29 dagen om haar as.
Omdat de zon aan de oppervlakte niet uit een vaste massa bestaat,
is er verschil in
de rotatiesnelheid aan de evenaar en aan de polen.
De rotatie bij de evenaar duurt 25,4 dagen en bij de polen is dit 36
dagen. |
| De
zon draait rond de kern van de melkweg in 200 miljoen jaar. |
|
|
licht |
| Het licht van de zon doet er 8 minuten
en 18 seconden over om op aarde te komen. |
Iedere vierkante centimeter op de zon straalt even veel licht uit als
een
gloeilamp van 6000 Watt. |
Poollicht/noorderlicht
ontstaat als electronen botsen op moleculen in de ionosfeer
van de aarde.
Botsingen met zuurstofmoleculen produceren wit en groen licht.
Paars licht is het gevolg van botsingen met stikstofmoleculen. |
Als er poollicht voorkomt boven de Noordpool, dan is dit gelijkertijd
ook boven de
Zuidpool. |
Poollicht verschijnt 20 tot 40 uur na een zonnevlam.
Dit is een grote
ultra-violette
"uitspatting" van de zon. Het Poollicht wordt niet
veroorzaakt door het licht van de
zon, maar door "geļoniseerde
deeltjes"-straling. Deze protonen en electronen kunnen
een snelheid
hebben van 1.500 km per uur. |
|
|
zonnestralen |
De zon bestraalt de aarde voortdurend met een intensiteit van 170.000
TeraWatt
(= 170 x 1015 joule/sec.).
Hiervan wordt ongeveer 50.000 TeraWatt door wolken, zeeėn en land
teruggekaatst,
zodat ca. 120.000 TW (tijdelijk) wordt vastgehouden
op aarde.
Deze tijdelijke warmte gaat weer verloren door de nachtelijke en winterse
uitstraling.
80.000 TW wordt direct omgezet in verwarming van lucht, land en
watervlakten.
Dit is de "voelbare warmte".
40.000 TW gaan op als verdampingswarmte van water; de "latente warmte".
Na kortere of langere tijd komt deze latente warmte weer als verwarming van de
lucht
vrij bij het condensatieproces.
Beide warmtesoorten drijven de processen van verplaatsing van lucht en
water aan;
dit is de "bewegingsenergie".
Slechts een fractie van het zonlicht wordt omgezet in het fotosynthese
proces.
Dit is het chemo-biologische proces, waarbij de instralingsenergie
via de flora
uiteindelijk wordt
vastgelegd in de vorm
van chemisch gebonden energie: veen, turf,
steenkool, olie en gas. |
|
